महाराष्ट्र: राज ठाकरेंची मनसे कोणाला बळकट करणार, उद्धव, एकनाथ की फडणवीस… कोणत्या छावणीत किती ताकद?

महाराष्ट्रात सध्या सुरू असलेले राजकीय संकटमहाराष्ट्राचे राजकीय संकट) फ्लोअर टेस्टची परिस्थिती निर्माण होत आहे. राज्यपाल भगतसिंग कोश्यारी यांनी 30 जून रोजी फ्लोअर टेस्टसाठी विशेष सत्र बोलावले आहे. शिवसेनेचे दोन तुकडे झाले आहेत. सध्याच्या राजकीय परिस्थितीत राज ठाकरे यांचा पक्ष महाराष्ट्र नवनिर्माण सेना वेट अँड वॉचच्या भूमिकेत आहे. राज ठाकरे आणि एकनाथ शिंदे यांच्यात २५ जूनच्या रात्री फोनवर चर्चा झाली. यानंतर एकनाथ शिंदे गट मनसेमध्ये विलीन होऊ शकतो, अशी चर्चा सुरू झाली होती. मात्र, सध्या मनसे नेते बाळा नांदगावकर यांनी याचा इन्कार केला आहे. सध्या महाराष्ट्राचे राजकीय पेच सर्वोच्च न्यायालयात पोहोचले असून, कोणाच्या निर्णयानंतर महाराष्ट्राची स्थिती आणि दिशा ठरणार आहे.

गोव्यामार्गे मुंबईला परतण्याच्या योजनांसह शिंदे गट गुवाहाटीत थांबला होता. शिवसेनेचे 35 आणि 7 अपक्षांसह 41 आमदार आपल्यासोबत असल्याचा शिंदेंचा दावा आहे. त्याचवेळी शिंदे यांच्या गटात गेलेले काही आमदार अजूनही त्यांच्यासोबत असल्याचे उद्धव ठाकरे यांचे म्हणणे आहे.

मात्र, महाराष्ट्र विधानसभेत राजकीय पक्षांची स्थिती काय आहे ते जाणून घेऊया. कोणता पक्ष पाडून सरकार बनवण्याची क्षमता आहे? कोणत्या गटाची सत्ता आहे? मनसेची भूमिका काय असेल?

विधानसभेत 288 जागा, जादूचा आकडा 144

महाराष्ट्रात ऑक्टोबर 2019 मध्ये निवडणुका झाल्या. येथे विधानसभेच्या एकूण 288 जागा आहेत. अशा परिस्थितीत सरकार स्थापनेचा जादुई आकडा १४५ आहे. मात्र सध्या एक जागा रिक्त आहे. अशा स्थितीत बहुमताचा आकडा 144 इतका आहे. 2019 च्या विधानसभा निवडणुकीत भाजप आणि शिवसेना एकत्र होते. भाजपला 105 तर शिवसेनेला 56 जागा मिळाल्या. मुख्यमंत्री कोण होणार या प्रश्नावरून वाद निर्माण झाला आणि शिवसेनेने आपले प्रतिस्पर्धी राष्ट्रवादी, काँग्रेस आणि इतर पक्षांना सोबत घेऊन सरकार स्थापन केले.

शिवसेनेच्या नेतृत्वाखालील MVA युतीची स्थिती

शिवसेनेने काँग्रेस, राष्ट्रवादी आणि इतर पक्षांसोबत केलेल्या आघाडीला महाविकास आघाडी असे नाव देण्यात आले. या आघाडीकडे एकूण 169 आमदार आहेत. यामध्ये शिवसेनेचे 56, राष्ट्रवादीचे 53, काँग्रेसचे 44, बहुजन विकास आघाडीचे 3, सपाचे 2, प्रहार जनशक्ती पक्षाचे 2, पीडब्ल्यूपीआयचा एक आणि 8 अपक्षांचा समावेश आहे. शिंदे गटासह अधिकृत आकड्यांबाबत बोलायचे झाले तर असेच चित्र दिसेल.

मनसे कोण मजबूत करणार?

शिवसेनेचे ३५ आमदार आणि ७ अपक्ष असल्याचा दावा एकनाथ शिंदे यांनी केला आहे. शिंदे गटाचे आमदार महाविकास आघाडीपासून वेगळे झाल्यास या आघाडीकडे केवळ १२७ आमदार उरतील. अशा स्थितीत युती बहुमताचा आकडा (145) मागे पडेल आणि उद्धव ठाकरे यांचे सरकार पडू शकते. सध्या मनसेची भूमिका स्पष्ट नसली तरी ते एकनाथ शिंदे यांना बळ देऊ शकतात, असे बोलले जात आहे. मात्र, याबाबत अद्याप निश्चितपणे काहीही सांगता येणार नाही.

एनडीएची स्थिती काय आहे?

इतर पक्षांची स्थिती

भाजप सरकार बनवू शकेल?

जर उद्धव ठाकरे सरकार फ्लोअर टेस्टमध्ये बहुमत सिद्ध करू शकले नाही तर ते कोसळू शकते. अशा परिस्थितीत भाजप हा सर्वात मोठा पक्ष असून शिवसेनेच्या बंडखोर गटाला पाठिंबा दिल्यास आरामात सरकार स्थापन करता येईल. एनडीएकडे सध्या भाजपच्या नेतृत्वाखाली 113 आमदार आहेत. एकनाथ शिंदे यांच्या दाव्यानुसार, त्यांना पाठिंबा मिळाल्यास एनडीएकडे 35 बंडखोर आणि 7 अपक्षांसह एकूण 155 आमदार असतील, जे जादुई आकड्यापेक्षा कितीतरी जास्त आहे. त्यामुळे भाजप सरकार स्थापन करू शकेल. मात्र, सध्या सर्वोच्च न्यायालयाचा निर्णय आणि विधानसभेच्या प्रक्रियेवर बरेच काही अवलंबून आहे.